De missie van Driestar is te leven uit en naar de Bijbel, het Woord van God. De school leidt niet alleen op voor een diploma, maar leert voor het leven. Ze is een leer- en leefgemeenschap met de kernwaarden verbinding, verantwoordelijkheid, vorming en veiligheid. Deze kernwaarden geven richting aan de wijze waarop het onderwijs gestalte krijgt. De leerling groeit hierbinnen op tot een zelfstandig persoon, die met hoofd, hart en handen God en de naaste wil dienen. Dit levensdoel is omschreven in 1 Johannes 3 vers 23:
“En dit is Zijn gebod, dat wij geloven in de Naam van Zijn Zoon Jezus Christus en elkander liefhebben.”
Naar aanleiding van de evaluatie van het strategisch beleidsplan (SBP) 2016-2020 is de conclusie getrokken dat ten aanzien van onze drie strategische thema’s:
veel bereikt is, maar dat voor alle drie geldt dat de gewenste eindsituatie nog niet bestaat. Het thema ‘de basis op orde’ blijft staan, omdat dit voortdurend aandacht behoeft. Vervolgens zijn voor de periode 2020-2024 de doelen en indicatoren geactualiseerd. Er zijn nieuwe doelen geformuleerd over duurzaamheid en toetsing. De doelen behorend bij het thema ‘professionalisering op maat’ zijn verdeeld over de andere thema’s, zodat drie hoofdthema’s overgebleven zijn. Vervolgens is het strategisch beleidsplan 2020-2024 ‘Voor het leven’ vastgesteld, met instemming van de medezeggenschapsraad en Raad van Toezicht. Voor elk van de hoofdthema’s van het SBP is aangegeven wat merkbaar moet worden in de school in de periode 2020-2024 en welke doelen er nagestreefd worden. Het College van Bestuur heeft indicatoren geformuleerd op basis waarvan de voortgang van het strategisch beleid inzichtelijk wordt. De directeuren binnen Driestar hebben op basis van het SBP eigen locatieplannen opgesteld, waaraan met teamplannen uitvoering gegeven wordt.
In de titel van het schoolplan is geprobeerd de ambitie tot uitdrukking te brengen: "Ruimte voor onderwijs; onderwijzen, ontspannen en ontmoeten". We spreken niet meer over een missie; we beschouwen onderwijs verzorgen als een opdracht. De opdracht van onze school is gebaseerd op wat onze Heere Jezus Christus zegt in Markus 12 vers 30 en 31:
“Gij zult de Heere, uw God, liefhebben uit geheel uw hart, en uit geheel uw ziel, en uit geheel uw verstand, en uit geheel uw kracht. Dit is het eerste gebod. En het tweede aan dit gelijk, is dit: Gij zult uw naaste liefhebben als uzelf. Er is geen ander gebod, groter dan deze.”
Voor de school en het onderwijs hebben we dit woorden gegeven in de volgende doelomschrijving: We willen leerlingen in aanraking brengen met het ware, goede en schone dat onderzocht, gekend en gezegd is van de schepping. Ook laten we hun zien hoe de gebrokenheid doorwerkt op alle levensterreinen. Het onderwijs is erop gericht dat leerlingen groeien in mogelijkheden, interesses en vermogens, zodat zij gestalte kunnen geven aan hun roeping om God te zoeken en als burger te staan in onze samenleving, in gehoorzaamheid aan en in navolging van Christus.
De begrippen 'onderwijzen, ontmoeten en ontspannen' zijn de thema's die leidend zijn voor de komende jaren. Elk thema is weer onderverdeeld in drie subthema's. Zodoende hebben we negen speerpunten geformuleerd op basis waarvan de locaties hun plannen uitwerken en vormgeven. Eerst was het de bedoeling dat deze locatieschoolplannen in juli 2020 gereed zouden zijn, maar door de coronacrisis was dit voornemen steeds verder naar achteren komen te liggen. Inmiddels hebben alle locaties een start gemaakt door het opstellen van een locatieplan. Per school is het verschillend op welke wijze dit uitgewerkt wordt (via een commissie of via de teams/secties).
In dit onderdeel wordt beschreven op welke wijze door middel van activiteiten en onderwerpen aan het strategisch beleid in het jaar 2023 vormgegeven is.
Op Driestar Gouda havo/vwo kreeg het thema christelijk burgerschap gestalte in diverse projecten waarin maatschappelijke betrokkenheid centraal staat. Te denken valt aan excursies naar bijvoorbeeld het Provinciehuis Zuid-Holland en het Europees Parlement in Brussel en het project RealStarts waarbij wordt samengewerkt met Stichting Samen voor Goud. Ook is in 2023 een werkgroep gestart om de doelstellingen rond burgerschap te vertalen naar een doelgericht en samenhangend lesprogramma door de gehele schoolloopbaan heen. Doel is om in juni 2024 een vernieuwd burgerschapsprogramma te hebben dat voldoet aan de wettelijke eisen.
Dit jaar hebben alle derde klasleerlingen van beide Goudse vestigingen van Driestar weer meegedaan met de lessenmarathon ten behoeve van scholenbouw in Uganda. Daardoor worden leerlingen zich meer bewust van de bijzondere omstandigheden waar zij in leven dat ze dagelijks in vrijheid christelijk onderwijs kunnen volgen.
Leerlingen van Driestar Gouda PrO/vmbo hebben deelgenomen aan diverse maatschappelijke activiteiten vanuit hun maatschappelijke stage dan wel vanuit het vak burgerschap dat in het tweede leerjaar vmbo-kader wordt aangeboden. Het is het vermelden waard dat de laatste voorbereidingen zijn afgerond om samen met Brownies & downieS in het eerste kwartaal van 2024 een cateringspunt op onze locatie te starten. Op deze wijze dragen we als school bij aan het laten participeren van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Driestar Lekkerkerk heeft in 2023 een burgerschapscoördinator aangesteld die de visienota van de scholengroep helpt te vertalen naar een doorlopende en coherente lijn op de locatie. Met de mediawijsheidscoaches en het IKC is er een thema-avond belegd voor ouders en verzorgers rondom het thema mediawijsheid.
Op Driestar Gouda havo/vwo is het leerprogramma Prepared for Life (PfL) verder doorontwikkeld. Na implementatie van het vak in het lesrooster van de brugklas vorig jaar, heeft de leerlijn verder concreet invulling gekregen in zogeheten Pf-weken.
Op Driestar Gouda PrO/vmbo is het eerste halfjaar nagedacht over een nieuwe aanpak van het verzuimbeleid. Dit is na de zomervakantie geëffectueerd. Het tweede halfjaar was sterk voorbereidend op de invoering van de smartwearvrije school per januari 2024. Binnen Praktijkonderwijs is een sterke(re) focus gelegd op het leesonderwijs en het eigen initiatief model (EIM). Bij meerdere keuzevakken is de stap gezet om met een officieel erkend certificaat van school te gaan.
Na de invoering van de havo-top is Driestar Leiden nu volop bezig met de implementatie van de bovenbouw vwo. In augustus is de eerste lichting vwo-4 gestart. Deze leerlingen krijgen zoveel mogelijk les in een homogene groep, maar bij de kleine vakken worden de klassen gecombineerd met leerlingen uit havo-4. Het schoolexamen is volledig op elkaar afgestemd, zodat eind klas 4 nog besloten kan worden of een leerling havo-examen gaat doen of niet. Net als de havo-leerlingen zullen de vwo-leerlingen het profielwerkstuk afsluiten in klas 5. Het examenjaar vwo-6 wordt gevolgd op Driestar Leiden. Vanaf volgend schooljaar wil Driestar Leiden voor de leerlingen die de vakken PIE en BWI volgen in Gouda een alternatief bieden. Leerlingen ervaren de reis naar Gouda als belastend en er zijn voor school ook kosten aan verbonden. Om de technische vmbo-leerlingen een alternatief te bieden, wordt het vak technologie en toepassing volgend schooljaar ingevoerd. We zijn nu het schoolexamenprogramma aan het schijven. Ook zal het technieklokaal een interne verbouwing ondergaan. Met de invoering van dit vak werken we aan de eigenheid en zelfstandigheid van de locatie. Op Driestar Leiden kunnen leerlingen ook gymnasium volgen. Om een aantrekkelijke school te zijn, willen we ons onderwijsaanbod zo ruim mogelijk houden. Het is daarom nodig dat er voldoende leerlingen kiezen voor het gymnasium. Om dit te stimuleren is er een project gestart samen met het basisonderwijs. Leerlingen uit groep 7 en 8 die extra uitdaging nodig hebben, kunnen op Driestar Leiden een lessenserie Grieks volgen. We promoten hiermee niet alleen het gymnasium, maar het is direct ook een mooi visitekaartje voor onze school.
Op Driestar Lekkerkerk zijn de activiteitenweken verder doorontwikkeld en is uitdagend onderwijs bij diverse vakken ingebed in de reguliere lessen. Mooi voorbeeld hiervan is de inzet van Lego Minds bij het vak techniek in havo-vwo, waarbij leerlingen techniek combineren met ICT-vaardigheden. Ook is er de mogelijkheid georganiseerd om vervroegd examen te doen in het vmbo voor de vakken Engels en wiskunde. Bij Nederlands wordt de les gestart met tien minuten stillezen; ook is de bibliotheek uitgebreid. Belangrijk speerpunt dat in 2023 is geformuleerd in Lekkerkerk is het sterk inzetten op 'aandacht voor de medewerker' (employee voice) en 'aandacht voor de leerling' (student voice). Er worden in dit kader formele momenten en gesprekken georganiseerd, maar er wordt ook ingezet op informele gesprekken waarbij aandacht en verbinding centraal staan.
Onder het jaarthema 'Motivatie' werden op Driestar Gouda havo/vwo diverse scholingsmomenten georganiseerd, toegespitst op formatief handelen. Met de collega's van Driestar Gouda PrO/vmbo is een studiedag georganiseerd over identiteit in de vakken. We hebben nagedacht over wat dit concreet voor ons onderwijs betekent en op welke wijze we dit levend kunnen houden. Verder hebben we stevig op collectieve scholing ingezet door een mooi aanbod van diverse workshops neer te zetten. Iedere collega heeft de training Life Language gevolgd. Daarmee wordt inzicht verkregen in eigen communicatiestijl en hoe effectief met de ander gecommuniceerd kan worden. Ook hebben we hernieuwde aandacht aan de sectiegesprekken gegeven om in kleiner verband met vakgroepen over het onderwijs en de resultaten te spreken.
Binnen Driestar Lekkerkerk wordt aan het begin van het schooljaar in een gesprek tussen medewerkers en hun leidinggevende afgesproken hoe de deskundigheidsbevordering wordt ingezet; daarbij wordt professionalisering en het kijken buiten de school gestimuleerd. Daarnaast wordt ingezet op het versterken en verzelfstandigen van de vaksecties, waarbij het eigenaarschap wordt vergroot. Deze ontwikkeling wordt in 2024 verder uitgebouwd. Met het personeel is een tweedaagse georganiseerd waar het in verbinding staan met elkaar, de leerlingen en de omgeving centraal stond.
De eerste ondersteuning van leerlingen die extra zorg nodig hebben vind plaats in de klas en tijdens de contacten met docenten. Om docenten hiervoor toe te rusten is scholing een belangrijk instrument. Met de toenemende zorgvraag wordt er meer van docenten gevraagd. Voor alle docenten zijn cursus of nascholingsactiviteiten opgezet om dit aspect van het docentschap invulling te geven. De scholing wordt zoveel mogelijk intern verzorgd. Ook hebben docenten de mogelijkheid om vragen/zorgen te delen met professionals en zo de leerling verder te helpen. De zorg en ondersteuningsprofessionals worden jaarlijks op meerdere momenten geschoold en hebben intervisie. Hiermee werken we aan een sterke basis voor de ondersteuning van onze leerlingen.
Op het gebied van onderwijzen zijn op de Guido de Brès studiemiddagen georganiseerd die de identiteitsvorming van leerlingen als onderwerp hadden.
Op de Marnix kon door de beschikking over de NPO-subsidie in 2022 een additioneel ‘Marnix-ondersteuningsprogramma 'opgezet en uitgevoerd worden, waarbij leerlingen extra onderwijs ontvingen. De opzet hiervan is in 2023 verder uitgebouwd en geprofessionaliseerd. Naast de inzet van externen werden ook collega’s en leerling-tutoren ingezet. Daarnaast werden lessen aangeboden aan de leerlingen in de brugklas in het kader van het programma ‘Maak Talent’. In leerlingbespreking is in 2023 extra aandacht gekomen voor attitude, waarvoor verschillende categorieën uitgewerkt zijn. Gedacht kan worden aan attitude ten opzichte van studie(houding), burgerschap, respect en de betrokkenheid van leerlingen. Ook ouders worden in deze beoordeling betrokken. Daarnaast heeft de aandacht voor executieve vaardigheden van leerlingen weer centraal gestaan. Voor het praktijkonderwijs werden in overeenstemming met de teamplannen nieuwe methodes geïmplementeerd voor Nederlands, rekenen en Engels. Tevens werd overeenkomstig het teamplan een Diploma Praktijkonderwijs ontwikkeld en in 2023 voor het eerst aan afzwaaiende leerlingen verstrekt. Als voorbereiding daarop werken de PrO-leerlingen aan een vierjarig portfolio.
Op de Revius heeft een aantal docenten meegedaan aan PLG’s (Professionele Leergemeenschappen) met als thema differentiatie, formatief toetsen en meesterschap. Dit had specifieke aanleidingen. In 2023 zijn plannen ontwikkeld om binnen havo-4 en vwo-4 heterogeen onderwijs te bieden. Dit vereist een andere kijk op toetsing, waardoor personeel op dit gebied extra ondersteuning en scholingsbehoeftes had. Voor de leerlingen is een start gemaakt met KeuzeWerkTijd (KWT), waarbij leerlingen meer verantwoordelijkheid en vrijheid krijgen over het moment waarop zij hun KWT-uren invullen. Dat kan door extra onderwijs (bijles of verrijkingsmodules) of door tijdens tussenuren te studeren in het Open Leer Centrum.
Op het Beroepencollege De Swaef gaan de meeste personeelsleden één dag op stage. De stage vindt plaats in de beroepscontext waarin de leerlingen van de locatie zelf ook stagelopen en sluit aan bij eigen opleidingen. Het doel van deze stage is tweeledig. Enerzijds is het een oriëntatie op de context waarin leerlingen van De Swaef terechtkomen, anderzijds wordt er kennisgenomen van de eisen die het bedrijf stelt aan werknemers waar het gaat om vakkennis, vaardigheden en attitude. De ervaring met deze stage levert een meer inhoudsvolle begeleiding richting vervolgopleiding en richting werk op (LOB). Ook sluiten de lessen beter aan bij de beroepspraktijk (inhoud, identiteit en attitude).
Binnen de Guido de Brès kreeg het herzien van het toetsbeleid en het PTA in 2023 bijzondere aandacht. Hierbij wordt gepoogd het aantal toetsmomenten voor leerlingen te verminderen. Hierin wordt ook een balans vinden voor digitalisering betrokken door kritisch te kijken naar curriculum en opdrachten en te bepalen in welke mate een aanpassing noodzakelijk is vanwege ontwikkelingen in AI.
Op de Marnix werd binnen het praktijkonderwijs gewerkt aan rust in de klas door extra aandacht te hebben voor lezen. Dit is naast het praktijkonderwijs verder uitgerold in de andere afdelingen van de school, onder andere door het invoeren van de maatregel ‘Momentje vrij? Boek erbij!’ Om ontmoetingen tussen personeel te stimuleren, zijn in 2023 extra docenten(werk)plekken gerealiseerd. Ook op Marnix is gewerkt aan een aangepast toetsbeleid met als doel minder toetsen en cijfers en meer formatieve toetsen. Hiervoor werd het PTA aangepast en zijn diverse instructieve middagen voor de docenten gehouden. Vanuit de coronaperiode is er voor de leerlingen opnieuw extra aandacht geweest op het gebied van welzijn. Dit heeft in 2023 geresulteerd in een voetbal-, schaats- en klimmiddag met de hele school.
Op de Revius is in de bovenbouw van het vmbo, havo en vwo een significante verlaging van de toetsdruk gerealiseerd (25%). Het lezen is op Revius verbonden met ontspanning en daarom heeft de mediatheek een nieuwe plaats gekregen. Door die te situeren in het Open Leer Centrum staan boeken letterlijk weer centraal in de school. Met ingang van het schooljaar 2023/2024 is Revius grotendeels smartphonevrij hetgeen leerlingen een heldere en prikkelvrije haven geeft en de ruimte biedt voor andere vormen van ontspanning.
Beroepencollege De Swaef heeft een smartphonevrije school gerealiseerd. Om de leerlingen tegemoet te komen met de leegte die hierdoor kan ontstaan, is er een zogeheten ‘talentontwikkeling’ bedacht. Leerlingen en personeel gaan met elkaar activiteiten ondernemen, zoals spelletjes doen tijdens de pauzes op woensdag. Leerlingen kunnen deze spelletjes ook ophalen om tijdens een tussenuur met elkaar te doen. Er worden vanuit de sectie lichamelijke opvoeding op maandag in de pauze voetbaltoernooien georganiseerd. Deze ontwikkelingen worden nu geïmplementeerd, maar zijn doordacht in kalenderjaar 2023.
Rondom sociale veiligheid en diversiteit zijn er op de Guido de Brès ontmoetingen geweest in de vorm van studiemomenten die als doel hadden de bewustwording van personeel te vergroten en hen handelingsvaardiger te maken. Er is in 2023 een werkgroep gevormd die een aanzet heeft gemaakt tot schoolspecifieke visievorming en het instellen van een doorlopende leerlijn op de Guido de Brès.
Op de Marnix is in het praktijkonderwijs en de overige afdelingen ingezet op zaken waarbij ontmoeting centraal staat. Hierbij kan gedacht worden aan mentoraat, gesprekken en ontmoeting van de leerlingen. In dit kader werden vanuit de NPO-gelden extra uren voor de mentoren beschikbaar gesteld dat resulteerde in extra contacttijd tussen mentor en leerling. Ook werd een junior-mentoraat door en voor leerlingen ingevoerd. Vanuit de schooleigen invulling van de burgerschapsopdracht (‘Burgerschap en vreeemdelingschap’) werden contacten gelegd buiten de school. Te denken valt aan bezinningsdagen, projectweken, een respectdag, groene vrijdag, een herfstdiner met buurtbewoners, lunchconcerten met, door en voor leerlingen en buurtbewoners. In 2023 werd het programma internationalisering opnieuw opgepakt; dat heeft geresulteerd in een bezoek aan het Europees Parlement en aan een partnerschool in Budapest. Er was voor het eerst een digitale uitwisseling met een Franse schoolklas.
Op de Revius is met ingang van het schooljaar 2023/2024 iedere docent mentor binnen de school. Hierdoor stimuleert Revius duo-mentoraat om de druk te verlichten. Startende mentoren worden gekoppeld aan ervaren mentoren (meester-gezel). Daarnaast vindt de school het van belang dat iedere docent zich verantwoordelijk weet voor een groep leerlingen; mentoraat is een primaire taak van iedere docent. De school werkt op het gebied van ontmoeten ook regelmatig samen met de vrijwilligers van azc Barbizonlaan (een azc direct naast de school). Het azc heeft bijvoorbeeld gebruik gemaakt van het gebouw voor een kerstbijeenkomst. Diverse keren zijn er binnen de school inzamelingen geweest om deze mensen van benodigdheden te voorzien. Op Revius is ‘student voice’ een belangrijk thema. De directeur spreekt regelmatig met een groep leerlingen over het reilen en zeilen binnen de school. Daarnaast vergadert men regelmatig met een leerlingcommissie, waarvan elke afdeling er een heeft. Revius zat in 2023 (en bij het moment van schrijven van het jaarverslag) in een proces om het overtollige deel van het gebouw te delen met een andere school. Het gaat hierbij om VSO op Noord, een school voor Voortgezet Speciaal Onderwijs. Er zijn in dit kader diverse ontmoetingen georganiseerd. De school investeert in de contacten, door elkaars scholen te bezoeken, VSO-Noordleerlingen hebben de catering verzorgd op een personeelsdag en in de planvorming probeert de school de wederzijdse belangen te zoeken.
Op het Beroepencollege De Swaef wordt in het kader van geloofstoerusting in een aantal klassen geëxperimenteerd met een briefwisseling. Met deze uitwisseling oefenen leerlingen op een laagdrempelige manier om over het/hun geloof te praten/schrijven. Een leerling begint met een vraag die door een andere leerling wordt beantwoord. Daarop reageert weer een andere leerling en zo verder. Uiteindelijk wordt met de opbrengst van deze briefwisseling nagedacht over de vraag wat jongeren nodig hebben om in een seculiere samenleving uit te komen voor hun geloof, waardoor ook weer een link met burgerschap ontstaat. In het kader van ontmoeten worden op De Swaef tweemaal per jaar met de mentor, ouders en leerlingen van leerjaar 1 t/m 4 MOL (Mentor-Ouder-Leerling)-gesprekken gevoerd. Elk leerjaar heeft zijn ‘eigen’ vragen gericht op welbevinden, studievoortgang, leerdoelen en LOB. Deze werkwijze levert een gestructureerde leer- en loopbaanroute naar het diploma op, geeft een goede voorbereiding op het vervolgonderwijs en vergroot de betrokkenheid van ouders en leerlingen.
Toetsing en examinering heeft de blijvende aandacht van het Ministerie van OCW. Ook in dit jaarverslag wordt daarom aangegeven wat er op dit gebied aan ontwikkelingen spelen. In 2021 is het Examenreglement VO aangepast, waardoor het verplicht is om een Examencommissie in te stellen. Nadat in 2021 besproken is op welke wijze de scholengroep dit vorm zou geven, is in 2022 besloten om op elke locatie een Examencommissie in te stellen. Door vooraf met elkaar vast te stellen wat de wettelijke taakopdracht van de commissie is en dit met de directeuren te bespreken, is gezorgd voor een eerste inbedding van de commissies op locaties. Daarnaast is voorgenomen om aandacht te hebben voor de verdere inbedding en aanwenning van de rol die deze commissies spelen. De beleidsadviseur onderwijs & algemene zaken heeft een coördinerende rol vervuld ten aanzien van de commissies. Via een aantal bovenschoolse bijeenkomsten is aan uitwisseling van expertise gedaan, zijn gezamenlijke cursussen gevolgd en is een gezamenlijk format voor de jaarreflectie vastgesteld. Daarnaast zijn de jaarreflecties - in overeenstemming met wettelijke afspraak - door het bevoegd gezag ingezien en besproken, en zijn de adviezen aan het bevoegd gezag en de directies in behandeling genomen.
In 2023 is er ook een andere belangrijke stap genomen ten aanzien van examinering. Er zijn gemeenschappelijke examenreglementen per niveau vastgesteld. Hiermee is het aantal examenreglementen teruggebracht en hebben deze reglementen inhoudelijk een volledige vernieuwing doorgemaakt. Om meer zekerheid te verkrijgen over de zuiverheid van de artikelen, zijn deze gekoppeld aan de checklist van de VO-raad voor examinering, zodat wijzigingen altijd opgemerkt en gemakkelijk verwerkt kunnen worden. Daarnaast is een checklist ten aanzien van de PTA’s opgesteld, zodat er geen dubbelingen of onjuistheden voorkomen tussen het reglement enerzijds en een schoolspecifiek PTA anderzijds.
In het jaar 2022 is ook een Driestar-Wartburgbrede toetsvisie opgesteld. In het jaar 2023 zijn de directies aan de slag gegaan om schooleigen toetsbeleid op te stellen, dat binnen de kaders van deze visie vormgegeven wordt. De examencommissies op de locaties spelen hierin ook een rol, in gezamenlijkheid met de directies.
Voor het komende jaar kijken we met verwachting uit naar de implementatie van de toetsvisie door schooleigen beleid. In het schooljaar 2023/2024 hebben de examencommissies hun voornemens gedeeld over de wijze waarop de commissies aandacht gaan hebben voor de kwaliteit van de schoolexaminering en wat hierbij de specifieke aandachtsgebieden zijn. We blijven deze processen volgen, met name ook de vraag in welke mate dit goed en onafhankelijk uitgevoerd kan worden (gezien de grote taak die dit omvat).
Een ander onderwerp dat volop in de (politieke) aandacht staat, is burgerschap. Binnen de scholengroep is een brede, overkoepelende visie opgesteld. De locaties zijn in 2023 bezig geweest - het proces is nog steeds gaande op het moment van schrijven van dit jaarverslag - om een schooleigen invulling binnen de kaders te creëren. Het gaat hierbij om het opstellen van een curriculum/leerlijn die - de leerlingenpopulatie in ogenschouw nemende - kennis en vaardigheden omschrijft die een belangrijke rol spelen bij het verantwoordelijke burgerschap dat onze leerlingen hopen te gaan vervullen. Deze wordt aangeboden en overgebracht in activiteiten en/of lessen binnen de locaties. Het is en blijft een uitdaging om enerzijds aan te sluiten bij wat er al aan burgerschap werd gedaan en anderzijds een afgebakend, herkenbaar en samenhangend programma op te stellen. Naast de wettelijke opdracht is het ook een interne wens om verantwoordelijkheid te nemen voor onze (school)omgeving en naasten, gedreven vanuit onze christelijke overtuigingen op dit gebied. We belijden niet alleen onderdeel te worden van de samenleving, maar ook een taak en roeping te hebben als burger en onderdaan van Gods Koninkrijk. Dit vraagt van personeel en leerlingen een houding ten opzichte van elkaar en een verantwoordelijkheid naar de omgeving, die we ook in burgerschap willen laten doorklinken en doorwerken.
Sinds het begin van de 21e eeuw speelt de discussie of artikel 23 teveel vrijheid verleent aan het bijzonder onderwijs om leerlingen volgens hun eigen normenstelstel te onderwijzen en of scholen teveel rechten hebben om leerlingen op basis van levensbeschouwelijke overtuigingen af te wijzen. De zorgen van onze scholengroep liggen met name op het eerste deel: het recht en de vrijheid om leerlingen volgens eigen normen te onderwijzen. Ouders die hun kind aanmelden bij een van onze scholen doen dit vanuit het verlangen dat hun kind wordt opgevoed en onderwezen vanuit de Bijbel, in verbondenheid met het gereformeerde belijden. De school speelt hierin te midden van gezin, kerk en maatschappij een belangrijke rol. Alleen de vrijheid die artikel 23 biedt, geeft de mogelijkheid om deze taak vorm te geven. Zo bestaat er de vrijheid om (les)methodes te kiezen die, met inachtneming van wat de overheid qua kerndoelen, eindtermen en curriculum voorschrijft, de christelijke visie hiernaast plaatst of erin verwerkt. Door docenten te benoemen die het gereformeerde belijden onderschrijven, wordt aangesloten bij kerk en thuis, zodat school aansluit bij een eenduidige opvoeding en onderwijs binnen een veilige omgeving. Dit betekent niet dat leerlingen niet of nauwelijks in aanraking komen met andere ideeën of opvattingen. In tegendeel, het in contact staan en verantwoordelijkheid nemen voor de omgeving zien wij eveneens als kerntaak. Wel biedt artikel 23 ons de vrijheid om leerlingen te wijzen op wat God van ons vraagt richting Hem en onze naaste en mogen wij hen als school, in gezamenlijkheid met thuis en kerk, op Christus wijzen. Inperkingen op met name het benoemingsbeleid zullen daarom gelijk onze kern raken en als zeer ingrijpend en verregaand worden ervaren. Wij volgen daarom deze discussie met zorg.
De scholen van Driestar-Wartburg kennen een uitgebreide en hoogwaardige zorgstructuur. Daarvoor worden middelen vanuit de lumpsum en vanuit het Samenwerkingsverband ingezet. Elke locatie heeft een eigen zorgstructuur, waarin de basisondersteuning en een bepaalde opschaling van zorg gegarandeerd worden. Hierbij kunnen via een ZAT of ISO inzet door eigen schoolmaatschappelijk werkers of gedragsdeskundigen toegepast worden. Daarnaast wordt er bovenschools samengewerkt, omdat zowel Driestar als Wartburg VSO-achtige voorzieningen hebben waarbinnen leerlingen onderwijs op een kleine school verkrijgen. Ook zijn er voorzieningen voor leerlingen met gedrags- en hechtingsstoornissen, waarbij reflectie en leren over eigen gedrag centraal staan, zodat een terugkeer naar het reguliere onderwijsproces onder verbeterde omstandigheden mogelijk is. De kwaliteit van de zorgstructuur wordt door kwaliteitsbezoeken van het samenwerkingsverband RefSVO gegarandeerd. Daarnaast wordt jaarlijks financiële verantwoording afgelegd richting het samenwerkingsverband. Vierjaarlijks worden de Schoolondersteuningsplannen van Driestar en Wartburg vastgesteld. Binnen de gezamenlijke portefeuille Zorg en Ondersteuning, waarbinnen de scholen van Driestar-Wartburg samenwerken, is een begin gemaakt van een onderzoek naar de toename van specialistische zorgvraag van leerlingen, met name in de zogeheten traject- en clusterklassen (VSO-achtige voorziening). Door contacten te zoeken met het speciaal basisonderwijs wordt geprobeerd een inschatting te maken van de potentiële groei in de toekomst, zodat hierop geanticipeerd kan worden. Ook wordt binnen de portefeuille nagedacht over de wijze waarop de effectiviteit van de zorg gemeten kan worden. Wanneer beschouwen wij een traject met een leerling als succesvol? Op welke wijze volgen wij leerlingen na terugkeer? In 2024 zal dit proces verder worden doorlopen en leiden tot concrete vervolgstappen.
De meeste leerlingen groeien gezond op en halen een diploma of vinden een werkplek zonder een beroep te doen op de leerlingenzorg. Een groeiend aantal leerlingen doet dit wel. Een deel van de ondersteuningsvraag kan opgevangen worden in de contacten tussen de leerling en de mentor of docent. Daarnaast zijn er leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. De leerlingenzorg is erop gericht om passend onderwijs te bieden en collega’s hierin toe te rusten. De school ziet het als een Bijbelse opdracht om alle leerlingen de mogelijkheid te bieden te ontwikkelen en onderwijs te volgen. Het afgelopen jaar is op verschillende manieren gewerkt aan het verder versterken van de zorgstructuur en het bieden van inclusief onderwijs. Samen met de andere reformatorische VO-scholen maakt Driestar-Wartburg onderdeel uit van het samenwerkingsverband RefSVO. Kwaliteitsaudits en tevredenheidsonderzoeken geven een positief beeld van de wijze waarop we als school passend onderwijs vorm geven. Ouders en leerlingen zijn positief over de leerlingenzorg.
Door de fusie is behoefte ontstaan aan het leren kennen van elkaars organisatie. Dat geldt ook voor de wijze waarop de zorg en ondersteuning is georganiseerd. In het afgelopen jaar is gewerkt aan het inzichtelijk maken van de leerlingenzorg in de verschillende scholen. Met het verkregen inzicht zal verder gewerkt worden aan versterking en samenwerking van de leerlingenzorg binnen de scholengroep.
In april 2023 heeft het RefSVO namens en voor alle scholen een congres georganiseerd met de titel 'Moeten we het anders doen?' Door een toenemend aantal leerlingen dat een beroep doet op gespecialiseerde onderwijsvoorzieningen neemt de druk op het reguliere onderwijs toe. Voorafgaand aan het congres is onderzoek gedaan onder de medewerkers van alle reformatorische scholen. Hieruit kwam naar voren dat er sprake is van toenemende gedragsproblematiek onder andere door veranderende gezinssituaties, social media en prestatiedruk. Aan de hand van een aantal speerpunten zal verder aandacht gegeven worden aan deze ontwikkeling.
In het kalenderjaar 2022 is een start gemaakt met het proces om tot een nieuw, gezamenlijk schoolplan voor de gehele scholengroep Driestar-Wartburg te komen. Het doel is om enerzijds kaders en richting te bieden die de gemeenschappelijke opdracht van onze locaties vertegenwoordigen en anderzijds ruimte te bieden voor onze locaties om eigen inzichten, aandachtspunten en ontwikkelingen een plaats te kunnen geven in de verdere invulling binnen de kaders. Dit laatste vindt plaats in een doorvertaling binnen/naar de specifieke plannen van elke school. Een ander doel van het nieuwe schoolplan is het nader verbinden van de ondersteunende diensten en het onderwijs op de afzonderlijke scholen. Zo kan er maximaal gebruik gemaakt worden van de expertise en kan er van elkaar geleerd worden. Daarnaast kunnen plannen en ontwikkelingen binnen de school nader op elkaar afgestemd worden.
De besteding van de NPO-gelden is in het kalenderjaar 2023 doorgegaan. Binnen de scholengroep is ervoor gekozen dat het raamwerk, de kaders en randvoorwaarden door de overkoepelende gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) vastgesteld werden, waarna de locaties zelf aan de hand van de ‘menukaart’ - die ter beschikking gesteld is door het Ministerie van OCW - interventies gepland en ingezet hebben. Deze interventies zijn vervolgens door de lokale medezeggenschapsraden (LMR'en) goedgekeurd en ter informatie met de GMR gedeeld. Er zijn op het bovenschoolse niveau geen middelen ingezet. In de jaarverslagen 2021 en 2022 is in detail ingegaan op de totstandkoming van het bovenstaande proces.
Gezien de schooleigen invulling is er een ruime variatie in inzet. In dit jaarverslag wordt - volgens de voorschriften - niet ingegaan op de uitwerking van het NPO op elke individuele locatie. Hiervoor wordt naar de XBRL-verantwoording verwezen. Wel worden er aan de hand van de menukaart een aantal interventies beschreven die de scholen gepland, of (ten dele) gerealiseerd hebben. De thema’s uit de menukaart worden gebruikt om de interventies te categoriseren:
De inzet van de NPO-gelden loopt nog door. Als resultaat kan in elk geval genoemd worden dat de geplande inzet in 2023 voor een groot deel heeft plaatsgevonden. Gevallen waarbij dit door vacatures niet gerealiseerd kon worden, zijn aangegeven in de XBRL-verantwoording. Het is en blijft ingewikkeld om - zeker tussentijds - causale verbanden vast te stellen tussen bepaalde inzet en beoogde resultaten en/of andere ontwikkelingen. Over het algemeen kan gesteld worden dat de NPO-gelden veel mogelijkheden bieden, maar dat er ook gewerkt moet worden in een situatie van personeelstekorten dat toch als een beperkende factor werkt. Er wordt positief gereageerd op de verhoogde facilitering voor het mentoraat, die meer tijd en ruimte geeft voor deze belangrijke spilfunctie. Zeker wanneer dit in combinatie met een versterking en versteviging van de interne zorg- en begeleidingsschil om het onderwijs heen gecombineerd wordt, kan de signalering en interventie duidelijk verbeterd worden ten opzichte van de situatie vóór de inzet van deze middelen.
Na de coronajaren zonder stage, excursies of werkweken is erdoor breed hierop in te zetten een grote inhaalslag gemaakt. Hierbij kan nog specifiek gedacht worden aan het internationaliseringsaspect, hetgeen in de coronajaren helemaal een uitdaging vormde. De contacten op dit gebied konden worden voortgezet. Dat is een duidelijk resultaat dat voortvloeit uit de inzet van NPO.
Voor de sociaal-emotionele en fysieke ontwikkeling van leerlingen wordt veel meer dan voorheen aandacht gegeven aan groepsdynamica en klassencontacten. Naast het feit dat dit als compenserende maatregel na corona noodzaak was, is het blijvende nut hiervan ook doorgedrongen in de school.
Tot slot kan als voorlopig resultaat ook genoemd worden dat de rol en betrokkenheid bij medezeggenschap in formatieprocessen door de inzet van NPO-middelen een versnelling gekregen heeft. Door betrokkenheid van medezeggenschap - en indirect het personeel - kan en kon er draagvlak ontstaan over de inzet van middelen, zodat in gezamenlijkheid gewerkt kon worden.